Wykład prof. Jacka Kowalewskiego
Dzisiaj mieliśmy zaszczyt gościć w naszym Archiwum dr. hab. Jacka Kowalewskiego, prof. UWM. Profesor w interesujący sposób opowiedział o swoich badaniach naukowych poświęconych cmentarzom rodowym zlokalizowanym na terenie Prus Wschodnich.
Uczestnicy wykładu poznali zarys historyczno-prawny zagadnienia związanego z wpisywaniem cmentarzy rodowych do rejestru zabytków, formami opieki nad miejscami pochówków, działalnością służb konserwatorskich oraz samą definicją zabytku i sposobami jej interpretacji z perspektywy omawianego tematu.
Profesor Kowalewski przybliżył zakres prowadzonych badań związanych z lokalizacją cmentarzy rodowych na terenie dawnych Prus Wschodnich, które doprowadziły do identyfikacji konkretnych miejsc pochówku nieuwzględnianych w dotychczasowych spisach. W trakcie wykładu nasz gość podkreślił rolę i znaczenie materiałów źródłowych znajdujących się z zasobie Archiwum Państwowego w Olsztynie (mapy, listy i formularze metryk cmentarnych, dokumentacja konserwatorska), które odegrały ogromną rolę w realizacji projektu badawczego.
Na zakończenie wywiązała się dyskusja, podczas której poruszono tematykę specyfiki pochówków rodowych na terenie Prus Wschodnich, dociekano, w jakim kierunku będą podążać badania związane z formami i miejscami pochówków, a także analizowano rolę cmentarzy z perspektywy historii kultury, przemian społeczno-kulturowych związanych m.in. z wpływami romantyzmu czy nawiązaniami do motywów starogermańskich.
Badania prof. Kowalewskiego prowadzone są w ramach grantu badawczego NCN pt. „Ideologiczne wymiary krajobrazu kulturowego. Semantyka cmentarzy rodowych Prus Wschodnich w świetle źródeł literackich i nieliterackich od XIX do poł. XX w”, realizowanego w latach 2020-2025; kierownik projektu prof. UAM dr hab. Magdalena Kardach.
W badaniach wykorzystano dokumentację pochodzącą z zasobu Archiwum Państwowego w Olsztynie.