Podsumowanie Dnia Archiwisty 2021

Tegoroczny Dzień Archiwisty w Olsztynie upłynął pod znakiem konferencji „Przemysł i rozwój techniki na Warmii i Mazurach w XIX i XX w.”, zorganizowanej przez Archiwum Państwowe w Olsztynie oraz Narodowy Instytut Dziedzictwa Oddział Terenowy w Olsztynie.

30 września w siedzibie AP Olsztyn gościliśmy archiwistów, historyków, historyków sztuki oraz konserwatorów, którzy przedstawili i przybliżyli uczestnikom konferencji niezwykle ciekawą i bogatą tematykę związaną z rozwojem i kształtowaniem się przemysłu na terenie Warmii i Mazur.

Wędrówkę po dziejach przemysłu rozpoczęliśmy w XIX stuleciu, które było okresem niezwykłej ekspansji przemysłu, związanej z rewolucją, jaka stała się udziałem gwałtownej industrializacji, postępu technicznego i wynalazczości.

Andrzej Ulewicz (AP Olsztyn) omówił dzieje papierni na terenie Prus Wschodnich, techniki wytwarzania papieru oraz rolę i znaczenie przemysłu papierniczego w regionie.

Adam Płoski (NID OT Olsztyn) swoje wystąpienie poświęcił charakterystyce funkcjonowania folwarków wschodniopruskich, szczególną uwagę skupiając na zagadnieniach przemysłu folwarcznego (cegielnie, browary, gorzelnie, młyny, tartaki).

Znaczenie kolei w życiu społeczno-gospodarczym Prus Wschodnich, ze szczególnym uwzględnieniem dziejów Ełku, zaprezentował Jakub Krzyżewski (Muzeum Historyczne w Ełku).

Dr Karol Maciejko w swoim wystąpieniu skupił się na potencjale drzemiącym w zasobie AP Olsztyn, prezentując zakres chronologiczny oraz tematyczny zespołów archiwalnych, które stanowią skarbnicę wiedzy na temat dziejów przemysłu na terenie Warmii i Mazur.

Dr Iwona Liżewska przybliżyła kwestie związane z adaptacją zabytków przemysłu i techniki, analizując wybrane przykłady obiektów, które otrzymały „nowe życie”, zachowując jednocześnie pamięć o swych dawnych funkcjach, dzięki przemyślanym zabiegom konserwatorskim.

Część druga konferencji objęła zagadnienia obejmujące rzeczywistość społeczno-gospodarczą po 1945 r.

Prof. Radosław Gross (Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie) omówił rolę i znaczenie Warmii i Mazur w ogólnych koncepcjach planu sześcioletniego.

Prof. Ryszard Tomkiewicz w swoim wystąpieniu podjął się charakterystyki gospodarki mięsnej w regionie po zakończeniu II wojny światowej.

Rafał Gelo (AP Olsztyn) omówił specyfikę dokumentacji związanej w działalnością Izby Przemysłowo-Handlowej w Warszawie Ekspozytury w Olsztynie.

Natomiast dr Paweł Warot (IPN Olsztyn) przedstawił zakres działań operacyjnych Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Olsztynie wymierzonych w przemysł na obszarze województwa w latach 1945-1956.

Dyskusję po zakończeniu obu paneli prowadzili moderatorzy w osobach dr. Mariusza Korejwo oraz Adama Płoskiego (NID OT Olsztyn).

Integralną część wydarzenia stanowiła wystawa wirtualna, przygotowana przez Adama Płoskiego (NID OT Olsztyn) pt. Przemysł komunalny na Warmii i Mazurach po 1945 r.”, która udostępniona została na stronie AP Olsztyn.